تحلیل جرم زبانی « دروغ در نظام قضایی از منظر زبان شناسی حقوقی» (مطالعه موردی در محاکم قضایی تهران)

نویسندگان

نگار مومنی

چکیده

زبان‏شناسی حقوقی (قانونی)، رشته ای است که با هدف‏های حقوقی موجود در نظام قضایی، هم‏راستا شده است و بر تمام شاخه های زبان‏شناسی، از‏جمله آوا‏شناسی، معنا‏شناسی، گفتمان و... تأکید می کند. این علم در ایران، چندان شناخته‏شده نیست؛ اما می تواند در نظام قضایی، کار‏بردی در‏خور توجه داشته باشد. هدف از نوشتن این مقاله، آن است که نشان دهیم چگونه ابزار‏های زبانی می توانند با تحلیل زبان‏شناختی، به شناسایی جرم زبانی کمک کنند؛ به‏ویژه زمانی‏که هیچ‏گونه مدرک معمول و شفافی در‏دست‏رس نیست. جرم زبانی به برخی کنش‏های گفتاری اطلاق می‏شود که معمولاً غیر‏قانونی هستند؛ به عبارت دیگر، جرم زبانی با کنش منظوری صورت می پذیرد؛ مانند دروغ، فریب، تهدید، ارتشا و... . برای نگارش مقالۀ حاضر، پس‏از مشاهدۀ پرونده های متعدد در داد‏سرا و پلیس آگاهی تهران بزرگ، یکی از داده هایی را که جرم زبانی «دروغ» در آن وجودداشت، برگزیده و سپس آن را تحلیل کرده‏ایم. این دادۀ نسبتاً کامل در دو مرحله تحلیل شده است: نخست، جمله‏های متهم به‏لحاظ زبان‏شناختی و سپس روابط قدرت؛ در‏نهایت، به این نتیجه رسیده‏ایم که عوامل زبانی مانند ابزار معنایی (طرحوارۀ ذهنی و قالب ذهنی، معنای فعل)، ابزار نحوی (وجه فعل)، ابزار کلامی (روابط قدرت) و... می توانند در شناسایی و تحلیل جرم زبانی، مؤثر باشند. دروغ هم در داد‏سرا و هم در پلیس آگاهی به‏عنوان «ضابط قوۀ قضایی»، جرم تلقی می‏شود. شایان ذکر است که بررسی تمام جرایم زبانی در یک مقاله ممکن نیست؛ از این روی، در پژوهش حاضر، تنها جرم «دروغ در نظام قضایی» را بررسی کرده‏ایم

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

استقلال قضایی در نظام حقوقی ایران با مطالعه تطبیقی

چکیده یکی از اصولی که بدون آن اجرای صحیح عدالت امکان پذیر نیست، استقلال قضایی در معنای آزادی قاضی از هر گونه مداخله و تأثیر پذیری از صاحبان قدرت و اصحاب دعوا است. این اصل در احکام اسلامی و اسناد بین المللی و نظام های مختلف حقوقی جهان پذیرفته شده است. قانونگذار ایران- قبل و بعد از انقلاب اسلامی- مقرراتی را در راستای اجرای این اصل وضع کرده است؛ هرچند کیفیت تنظیم و نگارش مقررات مذکور از جامعیت و...

متن کامل

مفهوم مرجع قضایی در نظام قضایی کشور

شناخت مرجع قضایی تابع شناخت عمل قضایی است؛ چرا که دو قوه‌ی مجریه و قضائیه، در برابر قوه‌ی مقننه، مجری قانون به شمار می‌آیند. از سوی دیگر، در نظام حقوقی ایران، کمتر از موقعیت نهادهای دادرسی بحث شده و تقسیم‌بندی این نهادها، آن چنان که باید با دقت انجام نمی‌شود. در این نظام حقوقی شاهد ازدیاد کمیسیون‌ها، شوراها و هیأت‌ها در میان نهادهای دادرسی هستیم، اما معلوم نیست ک...

متن کامل

تحلیل زبان شناختی آرای قضایی بر اساس الگوی خلاق: رویکرد حوزه زبان شناسی حقوقی

این پژوهش درصدد است تا الگوی نوینی را برای تهیه خلاصه آرای قضایی به زبان ساده حقوقی ارائه دهد. در این مقاله، ضمن تحلیل زبان شناختی آرای قضایی، الگویی با عنوان الگوی خلاق معرفی می شود که براساس آن طی 5 مرحله مجزا می توان خلاصه آرای قضایی که حاوی کلان گزاره های متن است را به زبان ساده حقوقی و با تفکیک موضوع ارائه داد. پیکره زبانی پژوهش عبارت است از 50 دادنامه با موضوع کیفری و حقوقی که با روش تحلی...

متن کامل

تحلیل زبان شناختی آرای قضایی بر اساس الگوی خلاق: رویکرد حوزة زبان شناسی حقوقی

این پژوهش درصدد است تا الگوی نوینی را برای تهیة خلاصه آرای قضایی به زبان ساده حقوقی ارائه دهد. در این مقاله، ضمن تحلیل زبان شناختی آرای قضایی، الگویی با عنوان الگوی خلاق معرفی می شود که براساس آن طی 5 مرحلة مجزا می توان خلاصه آرای قضایی که حاوی کلان گزاره های متن است را به زبان ساده حقوقی و با تفکیک موضوع ارائه داد. پیکرة زبانی پژوهش عبارت است از 50 دادنامه با موضوع کیفری و حقوقی که با روش تحلی...

متن کامل

نگرش فقهی و حقوقی بر چالش مفهوم جبران مالی ضرر معنوی در محاکم قضایی

اسلام همچون هر مکتب ایدئولوژیک بر پایه‌ی فلسفه‌ای قرار دارد که کل بنای آن، از وجود و نگرش عام آن به انسان ؛ جامعه و جهان ماوراء، بیانگر منظومه‌ی فکری معین پیروان مکتب به آن را مشخص می‌کند.از طرفی حقوق نیز به‌مقتضای فلسفه‌ی وجودی خود به عنصر زیان در روابط انسان‌ها؛ ازآن‌جهت که خاستگاه تضییع حقوق افراد و جامعه است نگاهی ویژه دارد. لذا در بادی النظر، سخن در عالم قانونگذاری و تشریع است که در صورت و...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
زبان پژوهی

ناشر: دانشگاه الزهرا

ISSN 8002-3388

دوره 4

شماره 7 2013

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023